Nghiên cứu do Viện công nghệ tiên tiến (ATI) của Đại học Surrey thực hiện, khẳng định điện mặt trời hiện là hình thức năng lượng mới rẻ nhất hiện có, chỉ đạt mức 0,03 đô la/kWh ở những vùng khí hậu nắng nhất. Nghiên cứu cho thấy, từ năm 2010 đến năm 2023, LCOE (chi phí điện bình quân) của các dự án điện mặt trời quy mô lớn giảm hơn 80%.

Theo Giáo sư Ravi Silva, giám đốc ATI và đồng tác giả của nghiên cứu, những con số này chứng minh điện mặt trời hiện nắm giữ chìa khóa cho quá trình toàn cầu chuyển đổi sang năng lượng sạch, tái tạo. Ngay cả ở Vương quốc Anh, quốc gia nằm ở vĩ độ 50 độ bắc của đường xích đạo, điện mặt trời vẫn là lựa chọn rẻ nhất để sản xuất năng lượng quy mô lớn, Giáo sư Silva cho biết.

Trên toàn cầu, năm 2024 tổng công suất điện mặt trời được lắp đặt đã vượt quá 1,5 terawatt, gấp đôi so với năm 2020, đủ để cung cấp điện cho hàng trăm triệu hộ gia đình. Nói một cách đơn giản, công nghệ này không còn là viễn cảnh xa vời nữa mà là một phần nền tảng của tương lai năng lượng bền vững, ít carbon mà tất cả chúng ta đều muốn hiện thực hóa.

Một yếu tố quan trọng khác trong hiệu quả của điện mặt trời là sự đồng thời giảm giá pin lithium-ion, đã giảm 89% kể từ năm 2010, theo nhóm nghiên cứu Surrey. Điều này có nghĩa là các hệ thống lưu trữ năng lượng mặt trời hiện nay có hiệu quả về chi phí tương đương với các nhà máy điện khí, biến điện mặt trời thành nguồn điện đáng tin cậy hơn, có thể điều độ, giúp cân bằng nhu cầu lưới điện 24/7.

Tuy nhiên, sự phát triển nhanh chóng của điện mặt trời cũng không phải là không có vấn đề, đáng chú ý nhất là việc kết nối một lượng lớn điện mặt trời với các lưới điện hiện có. Các nhà nghiên cứu của ATI chỉ ra các trường hợp ở California và Trung Quốc, nơi sản lượng điện mặt trời cao đã dẫn đến tắc nghẽn lưới điện và lãng phí năng lượng khi cung vượt cầu.

Để giải quyết một trong những thách thức lớn nhất này của điện mặt trời, các chuyên gia phân tích, lưới điện thông minh, dự báo cung cầu bằng trí tuệ nhân tạo và liên kết chặt chẽ hơn giữa các khu vực sẽ đóng vai trò quan trọng để duy trì sự ổn định hệ thống điện khi nhu cầu sử dụng năng lượng tái tạo ngày càng tăng.

Theo Giáo sư Silva, các tiến bộ về vật liệu có thể thúc đẩy sự bùng nổ điện mặt trời hơn nữa, nhưng sự hỗ trợ của chính phủ vẫn rất quan trọng để duy trì động lực chuyển đổi năng lượng và vai trò trung tâm của điện mặt trời trong quá trình này. Chẳng hạn như pin mặt trời perovskite có thể giúp tăng sản lượng năng lượng lên tới 50% mà không làm tăng việc sử dụng đất.